Tổng thống Trump họp báo kết thúc hội nghị G7 tại Pháp ngày 26/8. (Ảnh: Reuters)

Tại cuộc họp báo bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 ở Pháp hôm 26/8, khi được hỏi liệu những tuyên bố không nhất quán của ông về vấn đề thương mại với Trung Quốc trong những ngày vừa qua có khiến thị trường toàn cầu mất ổn định hay không, Tổng thống Trump đã lên tiếng bảo vệ lập trường và khẳng định đó là cách để ông phục vụ cho lợi ích của mình.

“Xin lỗi, đó là cách tôi đàm phán. Cách đàm phán này giúp tôi rất nhiều trong nhiều năm qua, và thậm chí còn tốt hơn cho đất nước, tôi nghĩ vậy”, ông Trump trả lời.

Trong một bình luận trên mạng xã hội Twitter ngày 23/8, Tổng thống Trump thẳng thừng gọi Chủ tịch Tập Cận Bình là “kẻ địch”, mặc dù trước đây ông chủ Nhà Trắng từng coi nhà lãnh đạo Trung Quốc là “bạn” và ca ngợi mối quan hệ tuyệt vời giữa hai người. Dòng tweet này được đăng tải ngay sau khi Trung Quốc tuyên bố áp thuế 5-10% đối với 75 tỷ USD hàng hóa Mỹ theo hai đợt, từ ngày 1/9 và 15/12.

Tuy nhiên, hôm qua 26/8, Tổng thống Trump bắt đầu “đổi giọng” khi lên tiếng khen ngợi ông Tập Cận Bình, gọi Chủ tịch Trung Quốc là “nhà lãnh đạo vĩ đại, đại diện cho một đất nước vĩ đại”, và là người “thông minh”. Ông Trump còn bày tỏ sự “tôn trọng” dành cho ông Tập.

Sự chuyển biến trong phát ngôn của Tổng thống Trump về Trung Quốc diễn ra sau khi ông Trump nói rằng phía Trung Quốc đã gọi điện cho các quan chức thương mại cấp cao của Mỹ để đề nghị nối lại các cuộc đàm phán. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói rằng ông “chưa nghe gì về vụ này” và không thể xác minh việc hai bên đã trao đổi qua điện thoại hay chưa.

Khi được hỏi có phải phía Trung Quốc đã gọi điện để đề nghị đàm phán thương mại hay không, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng Mỹ đã nhận được cuộc gọi từ Trung Quốc vào lúc nửa đêm từ Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc. Theo ông Trump, ông Lưu thông báo sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán với Mỹ.

Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (Ảnh: Bloomberg)

Cũng theo ông Trump, phía Mỹ nhận được “nhiều cuộc gọi” từ các quan chức Trung Quốc để đề nghị đàm phán, trong đó có một vài cuộc gọi tới Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin.

“Tôi nghĩ họ rất muốn đạt được một thỏa thuận. Tôi nghĩ điều đó đã được nêu ra vào tối qua. Vị Phó Chủ tịch Trung Quốc đã lên tiếng, ông ấy nói rằng ông ấy muốn một thỏa thuận thương mại”, ông Trump phát biểu tại cuộc họp báo kết thúc hội nghị G7.

“Vị Phó Chủ tịch đã đưa ra tuyên bố rằng ông ấy muốn một thỏa thuận. Phó Chủ tịch Trung Quốc, còn ai cao hơn vị trí đó ngoài Chủ tịch Tập?”, ông Trump nói.

Tổng thống Trump dường như muốn đề cập tới phát biểu của Phó Thủ tướng Lưu Hạc hôm 25/8, trong đó ông Lưu nói rằng Trung Quốc phản đối việc leo thang thương chiến, sẵn sàng giải quyết các vấn đề thương mại thông qua hợp tác và trao đổi với thái độ bình tĩnh.

Tuy nhiên, tổng thống Mỹ dường như nhầm lẫn vị trí chính thức của Phó Thủ tướng Lưu Hạc, người dưới quyền của Thủ tướng Lý Khắc Cường. Người giữ chức Phó Chủ tịch Trung Quốc là ông Vương Kỳ Sơn. Theo hệ thống chính trị của Trung Quốc, ông Lưu Hạc xếp ở vị trí thứ 8, chứ không phải vị trí thứ 2 như nhận định của ông Trump.

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, sự nhầm lẫn về vị trí của ông Lưu Hạc có thể là một trong những nguyên nhân dẫn tới sự dịu giọng của Tổng thống Trump đối với Trung Quốc.

Cuối tuần trước, Tổng thống Trump tuyên bố từ ngày 1/10, 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc đang bị đánh thuế ở mức 25% sẽ bị đánh thuế ở mức 30%. Ngoài ra, 300 tỷ USD hàng hóa còn lại, vốn được lên kế hoạch bị đánh thuế từ ngày 1/9 ở mức 10%, bây giờ sẽ bị đánh thuế ở mức 15%.